O uprawie pigwy i pigwowca

Pigwa i pigwowiec to dwie różne rośliny

Choć nazwy „pigwa” i „pigwowiec” brzmią podobnie, są to dwa różne gatunki roślin uprawnych z rodziny różowatych. Obie rośliny uprawiane są głównie w ogrodach przydomowych, w których wykorzystuje się również ich walory ozdobne. Największe znaczenie gospodarcze ma pigwowiec. Zbiory właśnie trwają. Pigwy spotykane są w Polsce znacznie rzadziej, głównie w zachodnich, cieplejszych rejonach kraju, bo są bardzo wrażliwe na wymarzanie. Uprawia się je powszechnie w cieplejszym klimacie byłej Jugosławii i na południu Ukrainy. Drobne, żółte owoce, które nazywamy pigwą są więc w istocie pigwowcem.

Towarowa uprawa pigwowca należy do niszowych, a owoce sprzedaje się lokalnie. Wciąż mało jest przetwórni zainteresowanych skupem pigwowca. Często gospodarstwa rolne produkujące owoce pigwowca prowadzą dodatkowo drobne przetwórstwo, wytwarzając z nich dżemy, soki, galaretki czy nalewki na lokalny handel. Niestety popularność owoców oraz ich przetworów spadła w ciągu ostatnich trzydziestu lat. To niedobrze, ponieważ są cennym źródłem witaminy C, której zawierają ok. 7 razy więcej od cytryny.

Pigwa

Pigwa między innymi tym różni się od pigwowca, że jest drzewem osiągającym do 8 m wysokości. Rzadziej rośnie jako okazały krzew. Posiada duże, o średnicy 5 cm, białe kwiaty. Owoce są znacznie większe od owoców pigwowca. Swoim kształtem przypominają gruszkę. Masa pojedynczych owoców odmian uprawnych sięga nawet 1 kg. Mają cytrynowożółtą skórkę, silnie omszoną wiosną i latem, gładką w okresie zbioru. Miąższ jest bardzo twardy, gdyż zawiera liczne komórki kamienne. Choć jadalny, nie spożywa się go na surowo, bo jest zbyt cierpki. Służy do produkcji przetworów.

Pigwę stosuje się również jako wartościową podkładkę karłową dla grusz, z tym że podkładka ta sprawdza się w cieplejszym klimacie, a w warunkach polskich jej system korzeniowy jest silnie narażony na wymarzanie podczas mroźnych zim.

Pigwowiec

Pigwowiec to krzew dorastający do 1 - 2 m wysokości. W uprawie profesjonalnej prowadzi się go niżej, aby zapewnić dogodny dostęp do owoców, które zbiera się ręcznie. Ponieważ rośliny są zazwyczaj cierniste, przy zbiorach najlepiej mieć rękawice ochronne. Dostępne są również odmiany uprawne, które posiadają bezcierniowe pędy.

Pigwowiec ma niewielkie wymagania względem gleby, udaje się również na mało urodzajnych stanowiskach. Dobrze znosi zimowe mrozy. Rzadko jest porażany przez choroby grzybowe i atakowany przez szkodniki. Nie mają one znaczenia gospodarczego, toteż opryski nie są niezbędne i można rejestrować plantacje jako ekologiczne. Nakłady na nawożenie mineralne są w uprawie pigwowca niskie. Krzewy wymagają jedynie cięcia odmładzającego, które przeprowadza się co kilka lat, aby poprawić owocowanie i wyprowadzić młodsze przyrosty. Okres użytkowania sadu pigwowcowego to około 20 lat.

Krzew rodzi drobne owoce o kształcie spłaszczonej kuli i cytrynowożółtym kolorze skórki. Można je pewien czas przechowywać (w odpowiednich warunkach do 4 miesięcy).

Pigwowiec jest zaliczany do owoców ziarnkowych. Podobnie jak jabłoń czy grusza, do obfitego owocowania potrzebuje najczęściej towarzystwa innej odmiany. Większość plantacji ma niedużą powierzchnię 1 – 2 hektarów, zaś pigwowiec jest w nich tylko dodatkiem do uprawy innego gatunku roślin. W praktyce sadzi się krzewy 2 – 3 odmian w naprzemiennych rzędach. Odległość między roślinami w rzędzie powinna wynosić 1 m, a szerokość międzyrzędzi 3 m.

Związane z tematem

Trwają zbiory dzikiej róży. Niszowa uprawa sposobem na pewny zysk?