Dlaczego jabłoń kwitnie, ale nie owocuje?

Bardzo często dzieje się tak, że ogrodnik – amator sadzi w ogrodzie pojedynczą jabłoń bądź nawet kilka drzewek i cierpliwie oczekuje na ich owocowanie. Mijają dwa, trzy, cztery lata, drzewa kwitną, pszczoły się przy nich uwijają, ale jabłoń nie owocuje bądź liczba zawiązków jest znikoma. Problem wynika z jednej podstawowej przyczyny – drzewko nie ma zapylacza!

Kiedy kwitnie jabłoń?

Zastanawiasz się, kiedy kwitnie jabłoń? Standardowym terminem kwitnienia jabłoni jest okres od końca kwietnia do połowy (końca drugiej dekady) maja. Przy czym poszczególne odmiany jabłoni charakteryzują się wcześniejszą bądź późniejszą porą kwitnienia w obrębie tego terminu. 

Okres od rozwinięcia do opadnięcia płatków korony trwa w normalnych warunkach pogody 5 - 6 dni. Pora kwitnienia poszczególnych odmian musi się zatem pokrywać, aby doszło do zapylenia. Odmiany o średnio wczesnej porze kwitnienia to Celeste, Cortland, Idared, Szampion, Ligol, Lobo, Rubin, Bohemia, Piros. Średnią porą kwitnienia charakteryzują się Elise, Golden Delicious, Gold Milenium, Rubinola. W porze średnio późnej zakwitają odmiany orientalne - Fuji i mutanty, Mutsu, a także Gala, Gloster, Jonagold i mutanty, Pinova, Topaz.

Dlaczego jabłoń nie owocuje?

Chcesz dowiedzieć się, dlaczego jabłoń nie owocuje? To roślina wieloletnia, będąca gatunkiem obcopłodnym. Oznacza to, że nie znosi zapylenia pyłkiem własnej odmiany (jest zbyt podobny genetycznie). Do wydania owoców niezbędne jest zapylenie kwiatów pyłkiem pochodzącym od innej odmiany. Kiedy posadzimy pojedynczą jabłoń (bądź nawet trzydzieści, ale tej samej odmiany), nie zaowocuje. Problem jest mniej widoczny na ogródkach działkowych, gdzie na sąsiednich działkach rosną jabłonie najróżniejszych odmian, pszczoły je oblatują i zachodzi wymiana pyłku. Jeżeli w pobliżu nie rośnie zapylacz dla wybranej przez nas odmiany jabłoni, to musimy go posadzić.

Czym powinien wyróżniać się idealny zapylacz jabłoni?

Odrębność odmianowa, a więc wiążące się z nią zróżnicowanie genetyczne, to nie jedyny czynnik, który powinien charakteryzować odmianę zapylającą. Idealny zapylacz powinien produkować dostateczną ilość wysokiej jakości pyłku, kwitnąć obficie i regularnie. Ważne, aby był mało podatny na choroby, wówczas nie będzie nimi zarażał odmiany produkcyjnej. Powinien być również wytrzymały na mrozy i przymrozki. Okres kwitnienia zapylacza musi pokrywać się z okresem kwitnienia odmiany szlachetnej, inaczej do zapylenia nie dojdzie.

Oto przykładowe odmiany mające wpływ na to, kiedy kwitnie jabłoń:

• dobrze zapylają się odmiany w grupie: Antonówka Zwykła, Cortland, Gloster, Papierówka, McIntosh, Red Delicious, Koksa Pomarańczowa.
• nie nadają się jako zapylacze odmiany triploidalne, np. Jonagold, Jonagored, Red Jonaprince, Mutsu, Witos czy Rubinstar.
• częściowo samopylne są nieliczne odmiany jabłoni, np. Idared, Jonatan, Fiesta, aczkolwiek znacznie lepiej owocują, gdy zapylane są pyłkiem innej odmiany, a nie swoim własnym.

Jabłoń nie owocuje? Wykorzystaj rajskie jabłonki

W sadach towarowych coraz częściej stosuje się jako zapylacze gatunki jabłoni ozdobnych, zwane krabami bądź rajskimi jabłonkami. Rzeczywiście, sprawdzają się one w tej roli pierwszorzędnie. Posiadają wszystkie z wymienionych wyżej cech zapylacza idealnego. O ile fakt, że nie wytwarzają one owoców konsumpcyjnych w sadach profesjonalnych stanowi duże ułatwienie (jabłka się nie mieszają; nie trzeba ekipie zbierającej tłumaczyć, aby omijała co któreś drzewo w rzędzie), w ogrodach przydomowych i na działkach może być to problem. Dysponujemy ograniczoną powierzchnią, a więc musimy poważnie się zastanowić, czy chcemy ją tracić na odmianę, która nie będzie wydawała owoców?

Inne możliwe przyczyny, dlaczego jabłoń nie kwitnie

Zdarza się, że mimo obecności zapylacza, jabłoń nie kwitnie z innych powodów, do których należą:

• uszkodzenia zawiązanych pąków kwiatów lub całych drzew (np. na skutek mrozu w okresie zimowym i wiosennych przymrozków);
• choroby drzew, np. mączniak prawdziwy jabłoni, którego porażenie powoduje zamieranie pąków lub przedwczesne opadanie kwiatów. Jeśli jabłoń wyda owoce, na ich skórce można zaobserwować skorkowaciałe plamy lub rdzawy nalot;
• niedobór lub nadmiar przyjmowanych z gleby mikro- i makroelementów. Mikroelementem o szczególnej roli w procesie kwitnienia i zawiązywania owoców jest bor. Niestety polskie rośliny sadownicze często cierpią od jego niedoborów;
• niedostateczna populacja owadów zapylających (pszczół, pszczół samotnic, trzmieli);
• niesprzyjające warunki pogodowe - obfite opady deszczu, które spłukują kwiaty i skracają czas kwitnienia; upały, które skracają okres kwitnienia; chłodna i pochmurna pogoda, podczas której obserwuje się zmniejszoną aktywność owadów zapylających;
• susza - w okresach suszy nektarowanie kwiatów jest mniej obfite, dlatego nie są tak chętnie odwiedzane przez pszczoły.

Sprawdź również inne przydatne porady dla początkujących ogrodników i sadowników, przygotowane przez Portal Sadownik.

Związane z tematem:

O co chodzi z obcopylnością i samopylnością odmian?

Z czego wynika coroczne słabe zawiązanie na śliwach?

fot. Pixabay