Poprawa wybarwienia jabłek już po zbiorze?
Atrakcyjne wybarwienie skórki jabłek jest jednym z głównych czynników decydujących o wartości handlowej owoców. Podejmując decyzję o zakupie, konsumenci kierują się walorami wizualnymi. Czerwony rumieniec na powierzchni skórki jest przez nich kojarzony z dojrzałością i smakowitością owoców. Dlatego producentom zależy na uzyskaniu jabłek dobrze wybarwionych, bo łatwiej uzyskać na nie zbyt i korzystne ceny.
Czynniki decydujące o wybarwieniu jabłek to dostępność światła i przebieg pogody w okresie przedzbiorczym. Aby zwiększyć rumieniec, sadownicy przeprowadzają cięcie letnie, dzięki któremu lepsza jest penetracja światła w głąb korony. Stosują również dokarmianie roślin nawozami zawierającymi fosfor, potas, magnez, bor i mangan w odpowiednich proporcjach i terminach. Składniki te mają wpływ na reakcje biochemiczne, w wyniku których powstają barwniki. Proponuje się również wykładanie międzyrzędzi materiałami odbijającymi światło, aby dobrze doświetlić przykielichową część owoców. Natomiast na to, czy w danym sezonie wystąpią warunki pogodowe sprzyjające wybarwianiu się jabłek, a więc wahania temperatur, producent nie ma wpływu.
Wspomniane wyżej zabiegi dotyczą postępowania z owocami przed zbiorem. Przeprowadzano również doświadczenia, czy można poprawić wybarwienie jabłek już po zbiorze, bez utraty innych korzystnych cech, w sposób niechemiczny i nietoksyczny dla konsumentów.
Trzeba wiedzieć, że za czerwony kolor skórki jabłek bezpośrednio odpowiadają barwniki antocyjanowe, a dokładniej – ich proporcja do innych barwników. Ilość innych barwników, np. karotenoidów i chlorofilu, również będzie miała wpływ na postrzeganie rumieńca przez ludzkie oko.
W badaniach nowozelandzkich sprawdzano, czy pozbiorcze naświetlanie jabłek odmiany Gala Royal w chłodni światłem białym i/lub promieniowaniem ultrafioletowym będzie miało wpływ na syntezę barwników antocyjanowych w owocach. W tym celu zebrano zielone jabłka z zacienionych partii koron drzew i część z nich przechowywano w ciemności, a inne poddawano działaniu światła przez 1 – 3 dni w taki sposób, że były one umieszczone na obrotowej platformie. Oceniano intensywność powstałego rumieńca oraz zawartość barwników antocyjanowych w skórce. Badano również zawartość metabolitów, które świadczą o zachodzeniu w jabłkach przemian biochemicznych w szlakach syntezy antocyjanów, aby określić intensywność zachodzenia tych procesów i potwierdzić, że rumieniec pochodzi od barwników wytworzonych w owocach już po zbiorze.
Jakie wyniki uzyskano? Zabarwienie skórki jabłek z próby kontrolnej, przechowywanych w ciemności, nie zmieniło się istotnie podczas okresu obserwacji. Poddanie zielonych jabłek działaniu białego światła spowodowało wykształcenie czerwonego, pasiastego wzoru identycznego jak na owocach Gali Royal z sadu ze standardową agrotechniką. Rozwój czerwonego rumieńca został zainicjowany również po zastosowaniu promieniowania UV. Połączenie światła białego i promieniowania UV wzmagało efekt wybarwienia (obserwowano działanie synergistyczne).
Długość ekspozycji na światło miała kluczowy wpływ na intensywność zabarwienia skórki i zawartość antocyjanów – największe wartości odnotowano po 3 – dniowym naświetlaniu.
Istotne są też obserwacje co do temperatury, w której powinny być składowane jabłka w ciemności po ich uprzednim naświetlaniu. Do uzyskania rumieńca niezbędne są niskie temperatury. Gdy przechowywano owoce w temperaturze 14 albo 25 °C, przyrost wybarwienia obserwowano tylko pierwszego dnia po zabiegu. Natomiast w temperaturze 4 °C wybarwienie poprawiało się sukcesywnie w ciągu pięciu kolejnych dni obserwacji.
Do poprawy wybarwienia mogą być stosowane wysokoprężne lampy sodowe, znane m. in. z produkcji szklarniowej roślin ozdobnych.
Jest ważne, że z biegiem okresu przechowywania spada zdolność jabłek do wykształcenia rumieńca po naświetlaniu.
Co ciekawe, w innych badaniach wykazano, że naświetlanie jest bezskuteczne w pozbiorczej stymulacji wybarwienia czerwonoowocowych odmian gruszek.
Doniesienia naukowe o takiej reakcji zebranych jabłek na naświetlanie pojawiły się już dawno, jednak nie doczekały się wdrożenia do praktyki. Można je traktować jako ciekawostkę.
Komentarze
Brak komentarzy