Jak utwardzić drogi główne w sadzie?

Uprawa i użytkowanie sadu wymaga bardzo licznych przejazdów sprzętem. Przemieszczamy się po sadzie z opryskiwaczem, kosiarką, zwozimy owoce oraz gałęzie po cięciu. Z punktu realizacji tych wszystkich przejazdów ważne jest rozplanowanie systemu dróg głównych oraz uwroci.

O ile glebę w międzyrzędziach silnie spaja murawa, drogi główne o szerokości 5 – 6 m, którymi przemieszczamy się znacznie częściej, są bardzo narażone na powstawanie kolein. Robią się grząskie, w dziurach zbiera się woda. Pojawia się duże ryzyko, że zakopiemy się ciągnikiem. Aby temu zapobiec, należy drogę główną utwardzić. Możliwości jest wiele, różnią się od siebie ceną i trwałością.

Asfalt

Oczywiście najtrwalszym z użytkowego punktu widzenia sposobem utwardzenia gruntu jest wylanie asfaltobetonu. Nawierzchnia ta jest wytrzymała na przejazdy ciężkim sprzętem, a ewentualne ubytki można załatać. Układanie asfaltu wymaga zaangażowania ekipy ze specjalnym sprzętem (wywrotka, rozściełacz do asfaltobetonu, walec). Jest bardzo kosztowne. Zanim połozona zostanie nawierzchnia, należy wykopać grunt na odpowiednią głębokość oraz rozprowadzić podsypkę. Koszty można obniżyć zmniejszając grubość warstw asfaltu oraz podsypki. Co do zalecanej grubości poszczególnych warstw, należy zasięgnąć opinii specjalistów od budownictwa drogowego i poprosić o indywidualną wycenę takich robót. W Internecie znajdziemy informację, że koszt położenie dwu warstw asfaltu to 150 – 200 zl za m2, a więc bardzo dużo.

Płyty ażurowe

Rozwiązaniem alternatywnym, również bardzo trwałym, jest wyłożenie drogi głównej płytami betonowymi. Mogą być lite bądź ażurowe. Takie utwardzenie drogi jest bardzo wytrzymałe na obciążenia, jednak jest istotne, aby położyć pod nie podsypkę. W przeciwnym razie płyty mogą się załamywać i zapadać. Przed położeniem płyt ażurowych należy zrobić wykop na określoną głębokość celem wybrania warstwy humusu, odizolować podłoże rodzime od podbudowy geowłókniną, na nią wysypać warstwę tłucznia i żwiru (ok. 25 cm grubości), przykryć to piaskiem i rozmieścić płyty ażurowe. Zakładając, że cena płyty ażurowej o wymiarach 0,4 x 0,6 m wynosi ok. 15 zł, średni koszt metra kwadratowego takiej inwestycji to ok. 115 – 130 zł.

Żwir, żużel, kliniec

Jednym z materiałów, przy pomocy którego utwardza się drogi gruntowe, jest żwir. Dostępne są żwiry ozdobne, sortowane, które wykorzystuje się na posesjach, a także żwiry typowo przemysłowe, które znajdą zastosowanie do utwardzania dróg w sadzie. Cena tony tego materiału (czystego, bez mieszanki z piachem) to ok. 50 zł. Żwir nie jest jednak najlepszym rozwiązaniem, ponieważ jest w kształcie okrągły, sypki i słabo się ubija. Po przejazdach ciężkim sprzętem mogą pojawiać się koleiny. Lepszym rozwiązaniem jest kliniec, podobny jak stosuje się na nasypach kolejowych. Jest on w kształcie podłużny, ma ostre krawędzie, dzięki czemu pozwala się ubijać i łatwo go zagęścić. Do tego nie sprzyja gromadzeniu się wody. Cena 50 – 70 zł za tonę.

Innym rozwiązaniem jest żużel, który jest odpadem z kopalni węgla czy hut. Dostaniemy go w cenie już 5 – 10 zł za tonę. Można go zwieźć do sadu i rozprowadzić koparką z zamontowanym lemieszem do spychania. Żużel wyrówna i utwardzi drogę. To bardzo tani sposób na utwardzenie drogi, jednak pod wpływem obciążeń dość szybko powstają w nim koleiny.

Należy jednak pamiętać, że wszelkie kruszywa wysypane na powierzchnię drogi z czasem wbijają się w głąb pod wpływem obciążenia i okres ich użytkowania jest krótszy. Cena żużlu jest jednak tak niska, że można go w razie potrzeby uzupełniać. Negatywnym skutkiem użytkowania takich kruszyw jest powstawanie odprysków, które mogą zrobić komuś krzywdę bądź wybić szybę w ciągniku.

Gruz

Cena tony sortowanego gruzu betonowo – ceglanego to ok. 40 – 45 zł. Gruz nie sortowany, po rozbiórkach domów, uzyskamy za symboliczną złotówkę, bo wielu ludzi chce się go po prostu pozbyć ze swoich działek. Jest to odpad, który może zostać z powodzeniem wykorzystany do utwardzenia drogi. Celem utwardzenia drogi gruzem, należy zdjąć wierzchnią warstwę gleby i w powstałym wykopie rozprowadzić gruz, po czym przykryć go warstwą piachu. To najtańsza metoda utwardzania drogi.

Co z pozwoleniem na utwardzenie drogi?

Zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych, ogranicza się przeznaczenie tych gruntów na cele nierolnicze i nieleśne. Na wyłączenie części gruntu z produkcji (a utwardzenie go uniemożliwia jego rolnicze użytkowanie) należy uzyskać pozwolenie.